Z wysokości siodełka cz. 59. Szlak Orlich Gniazd [GALERIA + FILM]

Rowerowy Szlak Orlich Gniazd, to jedna z bardzo wielu propozycji dla cyklistów w naszym kraju. Jednak, nieliczny, który z roku na rok zdobywa coraz większą popularność. Czy słusznie? W tym wpisie postaram się odpowiedzieć na to pytanie, z własnej, subiektywnej perspektywy, którą oparłem na podstawie przejechania niedługiego odcinka wspomnianego szlaku, na trasie: Kraków - Rudno i z powrotem.

Rudno. Zamek Tenczyn

Dzisiaj postaram się, w kilku zdaniach, przybliżyć wspomniany Rowerowy Szlak Orlich Gniazd. Jednak nie na całej jego długości, lecz na odcinku: Kraków - Rudno, do zamku Tenczyn.

Gdy spojrzymy na oficjalne dane dotyczące kilometrów, poszczególnych fragmentów trasy, i zestawimy je z moim "zapisem", zauważyć można dosyć sporą rozbieżność, która będzie wynosiła niemalże dwadzieścia kilometrów. Wynika to z faktu iż oficjalny punkt startu/mety jest na krakowskich Błoniach. Ja natomiast, by dotrzeć właśnie tam, musiałem pokonać, w jedną stronę, około dziesięciu kilometrów od miejsca skąd tego dnia wyruszyłem przed siebie. Zatem oficjalny kilometraż na odcinku z Krakowa do Rudna, to prawie sześćdziesiąt kilometrów, mi natomiast GPS zapisał niespełna osiemdziesiąt kilometrów. Wobec tego gdyby ktoś z Was chciał pokonać wspomniany odcinek, a za miejsce startu obierze inne miejsce niż Błonia, to trasa może mieć zróżnicowaną długość.

Zapraszam na wspólną przejażdżkę małopolskim odcinkiem Szlaku Orlich Gniazd, której punktem docelowym jest Zamek Tenczyn w Rudnie.

TRASA
Kraków / Ruczaj - Zakrzówek - ul. Kapelanka - ul. Zielińskiego - Most Zwierzyniecki - ul. Księcia Józefa (Salwator) - ul. Kasztelańska - Aleja Focha - ul. Na Błoniach (krakowskie Błoniach) - ul. Piastowska - ul. Buszka - ul. Armii Krajowej - ul. Zarzecze - Młynówka Królewska - ul. Filtrowa -  ul. Zygmunta Starego - ul. Zakliki z Mydlnik - SZCZYGLICE: ul. Balicka - ul. Krakowska - ul. Długa - ul. Sportowa - ul. Długa - BALICE: ul. Akacjowa - ul. Pod Lasem - Aleja Jurajska - czerwony szlak Orlich Gniazd przez Las Zabierzowski - Kleszczów - BRZOSKWINIA: ul. Na Hektary - ul. Kamyk - KOPCE czerwony szlak Orlich Gniazd przez Tenczyński Park Krajobrazowy - RUDNO - Zamek Tenczyn - i z powrotem.

Trasa w GPX - TUTAJ

Długość trasy: 78 km (całość)
Rodzaj nawierzchni: asfalt, drogi gruntowe, szutr.
Wysokość (max): 425 m n.p.m.
Wysokość (min.): 200 m n.p.m.
Wznoszenie: 768 m
Opadanie:  793 m
Czas: 7,5 godziny (łącznie), jazda: 5,5 godziny
Zużyte kalorie: 5 199  kcl

INFORMACJA: zdjęcia można powiększyć, klikając na nie, dzięki czemu jakość zdjęcia będzie lepsza.

Fragment Rowerowego Szlaku Orlich Gniazd na krakowskich Bronowicach

Pierwsze szutry, ul. Zygmunta Starego

Szlak przebiega również wśród lokalnych domostw

Jak podaje przewodnik rowerowy wydawnictwa Compass: Rowerowy szlak Orlich Gniazd (...) przebiega przez województwo śląskie i małopolskie, łącząc Częstochowę z Krakowem. Wiedzie przez wyżynę Krakowsko-Częstochowską, powszechnie znaną jako Jura - region o niezwykle urozmaiconym krajobrazie, wybitnych walorach przyrodniczych i bogatych w zabytki.

Na trasie szlaku znajduje się większość Orlich Gniazd - jurajskich zamków i warowni z XIV w., powstałych w czasach panowania Kazimierza Wielkiego.
Nazwa systemu średniowiecznych zamków Orle Gniazda wzięła się stąd, że na podobieństwo orlich gniazd, większość warowni na tym obszarze została wybudowana na trudno dostępnych wapiennych skałach. Zamki miały za zadanie strzec granicy Królestwa Polskiego oraz jego stolicy, Krakowa, głównie przed najazdem Czechów od strony Śląska. Zniszczone w czasie potopu szwedzkiego zaczęły popadać w ruinę. W ostatnich latach obiekty poddane zostały gruntownej rewitalizacji i udostępnione do zwiedzania jako trwałe ruiny, a zamek w Bobolicach całkowicie odbudowany.

Poza zamkami - największymi atrakcjami - na trasie szlaku podziwiać można wyjątkowe w skali Polski, występujące tylko w Jurze, charakterystyczne ostańce wapienne o wyjątkowych kształtach, osiągające do kilkudziesięciu metrów wysokości, urozmaicony krajobraz i wiele cennych przyrodniczo obszarów, objętych ochroną rezerwatową. Na trasie zobaczymy także inne zabytki, w tym obiekty architektury drewnianej. Źródło: Przewodnik Rowerowy Szlak Orlich Gniazd, Wyd. Compass, Kraków - Ogrodzieniec 2022.

Szlak oznaczony jest kolorem czerwonym. Ma długość 190 kilometrów. Kierunek: Częstochowa - Kraków, suma podjazdów: 2 445 metrów. Kierunek: Kraków - Częstochowa, suma podjazdów: 2 501 metrów.
Drogi asfaltowe: 147 km.
Drogi szutrowe: 23,4 km.
Drogi gruntowe: 20 km.

Coraz więcej kolorów lata. Tuż za Krakowem. W kierunku Balic

Aleja Jurajska. Kapliczka z wizerunkiem Matki Boskiej

Aleja Jurajska

Aleja Jurajska. W kierunku Lasu Zabierzowskiego

Moja rowerowa przygoda na Szlaku Orlich Gniazd, tego dnia na odcinku: Kraków - Rudno, do zamku Tenczyn (i z powrotem), rozpoczęła się słonecznym, wakacyjnym porankiem. Powiem szczerze, że od dłuższego czasu ciekawiła mnie wspomniana trasa, która była wielokrotnie przeze mnie odkładana "na później".

Muszę przyznać, że trzeba się trochę "nagimnastykować" by obrać odpowiedni kierunek i wskoczyć na prawidłowy szlak, który jest właściwy dla całej trasy. Spory ruch samochodowy, poszukiwanie oznaczeń samego szlaku wymaga dość sporego skupienia w początkowej fazie, nazwijmy to "krakowskiej", by dostać się na spokojniejszy fragment, przez który będzie można jechać spokojniej, bez ruchu samochodowego. Myślę, że taki stan rzeczy w pełni można osiągnąć dopiero od Alei Jurajskiej w Balicach (do której dociera niesamowity odgłos latających samolotów do i z lotniska Kraków - Balice).

Od wspomnianej Alei Jurajskiej, będą ścieżki gruntowe, szutrowe w terenie leśnym. Kilka możliwości przystanięcia, i jakby ktoś potrzebował, odpoczynku na leśnych ławeczkach. Nie ma problemu z oznaczeniem. Dość często pojawiają się oznaczenia szlaku (czerwone). Las Zabierzowski, Las Zwierzyniec, Tenczyński Park Krajobrazowy, Wąwóz Kochanowski, to kilka przyrodniczych atrakcji jakich możemy doświadczyć na odcinku z Krakowa do Rudna. Kilka pasjonujących widoków, np. w Kleszczowie na tzw. "Na Hektarach" czy w Brzoskwini pokonując ulicę (szutrową) Kamyk z widokiem na Dolinę Nielepicką. A gdyby ktoś z Was zastanawiał się czy w Brzoskwini rosną brzoskwinie? To tak, rosną. Widziałem. Na jednym ze zdjęć możecie się o tym przekonać.

Miejsce odpoczynku tuż po wjeździe do Lasu Zabierzowskiego

Jak możemy zauważyć na równi ze szlakiem rowerowym przebiegają inne trasy, z których można skorzystać

Las Zabierzowski

Nawierzchnia szutrowa w niemalże doskonałym stanie

Kleszczów. Wąwóz Kochanowski

Kleszczów. Wąwóz Kochanowski

Co najbardziej mi osobiście doskwierało podczas tego wyjazdu? Dość spory hałas jaki dobiegał na szlak do lasu, to niesamowity szum, huk przejeżdżających samochodów z pobliskiej autostrady A4. Na odcinku od miejscowości Kopce, do niemalże samego Rudna. Muszę przyznać, że dla mnie było to dość uciążliwe. Niby jesteśmy w lesie, i zamiast odbierać odgłosy natury, do uszu wpadają nam odgłosy cywilizacyjnego pędu. Oczywiście mówię to jako własne subiektywne odczucie. Być może ktoś inny w ogóle nie zwróci na to uwagi.

Kleszczów. Kaplica Matki Bożej Nieustającej Pomocy

Na Hektarach

Widok w kierunku Nielepic

Brzoskwinia. Ul. Kamyk. Jeden z dwóch wymagających podjazdów na trasie

Brzoskwinia. Widok z Kamyka na Dolinę Nielepicką

Ciąg dalszy ul. Kamyk

Las...

Na trasie. Sporo alternatywnych szlaków. Dla "każdego coś dobrego" :)

W kierunku miejscowości Kopce

Ostatnim odcinkiem, który prowadzi do tenczyńskiego zamku w Rudnie, jest ścieżka asfaltowa przez Las Zwierzyniec. Tutaj już było nieco spokojniej. Teren delikatnie się wznosił. Patrząc, niby płasko, a jednak nogi odczuwały wznios.

Wyjazd z lasu na lokalną drogę, widoczny znak z napisem Rudno. Aby dostać się na szczyt góry, na której jest usytuowany Zamek Tenczyn, nie ma konieczności objeżdżania dookoła. Ja wybrałem wariant szlaku czarnego (na równi z żółtym szlakiem pieszym) - dość strome podejście. Wypchałem rower na sam szczyt, tuż przy głównym wejściu do zamku.

Od miejscowości Kopce, trasa przebiega przez Las Zwierzyniecki z nawierzchnią asfaltową

Rudno

Rudno. Fragment żółtego i czarnego szlaku prowadzącego na sam szczyt wzniesienia wprost do Zamku Tenczyn

Zamek Tenczyn. Budowa 1331 - 1361

Jak podaje oficjalna strona internetowa zamku: Zamek Tenczyn w Rudnie, to jurajska warownia położona na wygasłym wulkanie. Wspaniała, magnacka rezydencja, która w latach swojej świetności wyglądem i znaczeniem konkurowała z Wawelem – położona jedynie 30 kilometrów od granic Krakowa, w otoczeniu Puszczy Dulowskiej, parków krajobrazowych i rezerwatów.

Z charakterystycznej Wieży Nawojowej roztacza się zapierający dech w piersiach krajobraz obejmujący nie tylko Rów Krzeszowicki i okoliczne miejscowości, ale także Beskidy, a czasem nawet…Tatry!

Udokumentowana historia zamku rozpoczyna się na początku XIV wieku i nierozerwalnie łączy się z historią rodziny Tęczyńskich – jednego z najpotężniejszych i najznakomitszych rodów możnowładczych w historii Rzeczypospolitej, którego dzieje sięgają okresu przedpiastowskiego.

Pierwsze historyczne wzmianki na temat zamku pochodzą już z początku XIV wieku. Wtedy to Nawój z Morawicy zbudował na szczycie Zamkowej Góry pierwsze, prawdopodobnie drewniane zamczysko, które stało się odtąd siedzibą starego rodu, który dotychczas gnieździł się w nieodległej Morawicy.

Pierwszy murowany, gotycki zamek zbudował w latach 1331-1361 Andrzej – syn Nawoja – który jako pierwszy w historii rodu spod znaku Topora przyjął nazwisko Tęczyński. Zamek z uwagi na wybitne właściwości obronne, które zawdzięczał zwłaszcza usytuowaniu na wulkanicznym wzgórzu o stromych zboczach, a także sąsiedztwo ważnego szlaku handlowego łączącego Kraków ze Śląskiem, szybko zyskał na znaczeniu. Źródło: TUTAJ

A po bardziej rozbudowany opis zachęcam do odwiedzenia oficjalnej strony internetowej Zamku Tenczyn, dostępnej TUTAJ

Wejście na teren zamku jest odpłatne. O ile się nie mylę, bilet "normalny", to koszt 14 złotych. Warto skorzystać z okazji. Pospacerować po dziedzińcu, wejść na basztę, z której można podziwiać "z góry" zarówno zamek, jak i otaczającą go okolicę z Tenczyńskim Parkiem Krajobrazowym, który w sezonie letnim wygląda imponująco. Polecam.

I tak zwiedziłem co nieco, pospacerowałem, dotknąłem murów, "poczułem" historię miejsca, trochę odpocząłem i przyszedł czas na powrót. Wróciłem tą samą trasą. Spokojnie, bez pośpiechu.

I teraz najważniejsze, odpowiedź na pytanie ze wstępu. Czy warto skorzystać z Rowerowego Szlaku Orlich Gniazd i czy słusznie jego popularność z roku na rok jest coraz większa? Hmm... Myślę, że najistotniejszą atrakcją trasy są zamki czyli Orle Gniazda, i to tak na prawdę, w moim odczuciu, te obiekty przyciągają odwiedzających. A czy warto? Warto. Przyznam, że nie mówię o tym z pełnym przekonaniem, bo mam obraz tylko niewielkiego odcinka z całości, który w pamięci pozostawił także cywilizacyjne bolączki w postaci m.in. hałasu pochodzącego z transportu samochodowego i lotniczego. Jednak nikogo nie zniechęcam i nawet polecił bym by sprawdzić "to na sobie", nawet w nadchodzącą majówkę 2025 :)

Wejście główne na teren zamku

Tuż po wejściu przechodzimy imponującą alejką wśród średniowiecznych murów

.

.

Fragment dziedzińca zamku

Widok na jedną z baszt

.

.

Widok na fragment zamku z baszty przeznaczonej do zwiedzania

Widok na dziedziniec zamku z baszty

.

Zamek jest usytuowany na pięknym wzniesieniu w sercu Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego

Widok na Tenczyński Park Krajobrazowy

W kierunku Tenczynka

Baszta Zamku Tenczyn, z której możemy podziwiać zarówno sam zamek jak i całą okolicę

.

Powrót. Fragment trasy przebiegający przez Las Zwierzyniecki

Na prawdę w miejscowości Brzoskwinia rosną brzoskwinie :)

Brzoskwinia. Widok z Kamyka

Pozdrowienia dla "wiadomo" kogo: Kasi :)

Ponowny rzut oka "Na Hektary"

Taki fragment trasy także był do pokonania

Dość głęboki jest Wąwóz Kochanowski

Są i takie miejsca na szlaku: edukacyjne

Jeszcze podjazd "pod" Aleję Jurajską i spokój na trasie się skończy

Trasa i profil

Przydatne linki:
* Oficjalna strona internetowa Rowerowego Szlaku Orlich Gniazd - TUTAJ
* Oficjalna strona internetowa o Zamku Tenczyn - TUTAJ

Jeżeli ciekawią Cię inne szlaki rowerowe, które przejechałem zajrzyj TUTAJ i wybierz coś dla siebie :)

Podoba Ci się co robię? Jaką pracę wykonuję i chcesz mnie wesprzeć w rozwoju bloga i kanału na youtube? Możesz udostępnić stronę w swoich mediach społecznościowych lub postawić mi wirtualną kawę :) Kliknij poniżej i wypijmy kawę wg Twojego uznania :) Będzie mi bardzo miło.

Z tego miejsca chcę bardzo podziękować za kilka kaw, jakie od Was otrzymałem.

Tekst, opracowanie: Przemek Posadzki
Zakaz kopiowania i rozpowszechniania zdjęć bez zgody autora.