Bezcenne dziedzictwo Polski cz. 14. Ujkowice [FILM]

Dziś pokażę trochę nietypowy obiekt w cyklu BEZCENNE DZIEDZICTWO POLSKI. O tyle nietypowy, bo nie drewniany i nie w doskonałym stanie jak niemal wszystkie do tej pory. Zapraszam w okolicę Przemyśla, na jego Pogórze, do miejscowości Ujkowice.

Ujkowice. Głowna fasada cerkwi pw. Przemienienia Pańskiego

W pewną słoneczną, lipcową sobotę wybrałem się, można powiedzieć: na eksploracje, rekonesans okolic Przemyśla. Tak trafiłem do Ujkowic. Niegdyś szlachecka wieś w dobrach Lubomirskich, dziś licząca niespełna tysiąc mieszkańców.

Dlaczego akurat tam? Chciałem zobaczyć pewien prawosławny (niegdyś greckokatolicki) monaster pw. świętych Cyryla i Metodego. Niewiele z tego zwiedzania było, bo można zobaczyć bramę główną ozdobioną tekstem modlitw i wizerunkami świętych przedstawionych na ikonach. Warto się zapoznać z, jakby nie było, burzliwą historią, tak młodego monasteru, który oficjalnie jest, przez Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny, zamknięty. Pomimo tego nadal mieszkają tam mnisi prawosławni.

Wracając, napotkałem na piękne (o ile można tak nazwać) ruiny cerkwi greckokatolickiej pw. Przemienienia Pańskiego. Jak podają źródła, świątynia nie pełni swoich funkcji sakralnych od powojennych czasów. Niby niedługo. Jednak stan świątyni, w mojej ocenie, jest opłakany. Myślę, że już niedługo, te wszystkie omodlone mury, będą jednym wielkim gruzowiskiem. A szkoda. Nie zadbano w czas o zabezpieczenie, zachowanie wnętrza świątyni, i dziś mamy do czynienia z niebezpiecznym budynkiem, grożącym zawaleniem. Przykre. Nawet bardzo.

Ruiny cerkwi

Nie znalazłem za wiele informacji na temat samej świątyni. W zasadzie lakoniczny tekst na jej temat. Nawet są dwie sprzeczne daty jej powstania. Wikipedia podaje rok 1926, natomiast serwis apokryfruski.org (TUTAJ) 1846 rok.

Jak udało mi się dowiedzieć, od autora projektu Cerkwie, Kamila Paluszka, należy się skłaniać bardziej to daty powstania obiektu w XX wieku, a polichromię wykonywano w trakcie II wojny światowej, jednak prawdopodobnie jej nie dokończono.

A apokryfruski podaje: Świątynia murowana pod wezwaniem Przemienienia Pana Naszego Jezusa Chrystusa zbudowana została w 1846 r.; pokryta blachą w 1902 r. Po deportacjach ludności ukraińskiej w latach 1945-1947 nieużytkowana.

Warto zajrzeć na wspomniany serwis i przeanalizować zdjęcia obrazujące świątynię na przestrzeni lat. Dokładnie jej czasową degradację. Zobaczyć można fotografie obrazujące dość dobrze zachowaną polichromię na ścianach jak również w prezbiterium.

Dlaczego pokazuję Wam "jakieś ruiny"? Dlatego, że prawdopodobnie już za niedługo po świątyni zostanie tylko proch, wspomnienia, zdjęcia. A ona stanowiła przecież miejsce modlitw miejscowej ludności. Bo jak w każdej wsi (i nie tylko) świątynie były i są ważnym miejscem w życiu danej społeczności.

A może po prostu są tutaj pasjonaci tzw. urbexu. To będzie temat dla nich.

Widok od strony prezbiterium

Widok na chór przez "okno"

"Okno" na prezbiterium

Wnętrze świątyni. Na zdjęciu, pośród roślinności, szkielet kopuły

Prezbiterium. W miejscu ołtarza dziś wyrastają "samosiejki"

Zbutwiałe drewno konstrukcji dachu

Jedno z okien zakrystii

Widok na wnętrze cerkwi od strony głównych drzwi

Pozostałość po polichromii

Widok z terenu wsi Ujkowice

Monaster pw. świętych Cyryla i Metodego w Ujkowicach

Główna fasada murów monasteru z wizerunkiem św. Cyryla i Metodego oraz Matki Bożej

Zatem zapraszam na krótki materiał filmowy poświęcony cerkwi w Ujkowicach.

Jeżeli jesteś ciekawy poprzednich części jakie pojawiły się na blogu zapraszam do kliknięcia poniżej tekstu zakładki / etykiety Architektura Drewniana i tam znajdziesz wszystkie wpisy jakie do tej pory ukazały się w cyklu BEZCENNE DZIEDZICTWO POLSKI.

 Ciekawe linki:
* NARODOWY INSTYTUT DZIEDZICTWA W POLSCE / kliknij TUTAJ
* ARCHITEKTURA DREWNIANA W POLSCE / kliknij TUTAJ
* SZLAK ARCHITEKTURY DREWNIANEJ / kliknij TUTAJ
* GOOD IDEA - Nieznane PEREŁKI Polski: drewniane kościółki / kliknij TUTAJ
* LISTA ŚWIATOWEGO DZIEDZICTWA UNESCO / kliknij TUTAJ
* KOŚCIOŁY DREWNIANE W POLSCE / kliknij TUTAJ

Ciekawi Cię mój blog? Śmiało zajrzyj do pozostałych wpisów. Wszystkie zostały pogrupowane według tzw. etykiet. Są ze sobą powiązane i pozwalają się lepiej poruszać po stronie. A jeżeli na tyle podoba Ci się moja "twórczość", możesz przekazać dalej, wysłać komuś link, udostępnić w mediach społecznościowych :)

Źródła:
* https://www.apokryfruski.org/kultura/nadsanie/ujkowice/
* https://pl.wikipedia.org/wiki/Cerkiew_Przemienienia_Pa%C5%84skiego_w_Ujkowicach

Jeśli podoba Ci się co robię, jaką pracę wykonuję i chcesz mnie wesprzeć w rozwoju bloga i kanału na youtube możesz udostępnić stronę w swoich mediach społecznościowych lub postawić mi wirtualną kawę :) Kliknij poniżej i wypijmy kawę wg Twojego uznania :) Będzie mi bardzo miło.

Tekst, opracowanie, film, zdjęcia: Przemek Posadzki