Bezcenne dziedzictwo Polski cz. 9. Piątkowa [FILM]
Blisko trzysta lat historii. Burzliwych momentów w swoich dziejach. Spokojnie, na skraju drogi, pośród roślinności znajduje się drewniana świątynia. W kolejnej części cyklu BEZCENNE DZIEDZICTWO POLSKI, zapraszam do Piątkowej.
Piątkowa. Cerkiew greckokatolicka pw. św. Dymitra |
Drewniana cerkiew greckokatolicka pw. św. Dymitra w Piątkowej, usytuowana jest w rozległej dolinie Pogórza Przemyskiego, w gminie Dubiecko. Nieopodal drogi, za potokiem Jarornik, wśród drzew oraz leśnej roślinności stoi piękna, drewniana świątynia, zwieńczona trzema kopułami barokowymi.
Jej powstanie datowane jest na rok 1732. Jednakże eksperci wskazują, że ta data jest jej czasem remontu. Takie stanowisko jest przedstawiane z tego powodu, iż zebrane materiały pozwoliły na analizę cech architektonicznych przemawiających właśnie za takim stwierdzeniem.
Po wysiedleniu miejscowej ludności w latach 40. XX w. cerkiew stała opuszczona, co sprzyjało jej niszczeniu i dewastacji. W efekcie czego wyposażenie wnętrza zostało rozgrabione.
Remontowana w 1881 r. Od 1945 r. opuszczona, zdewastowana i pozbawiona wyposażenia. Restaurowana w latach 1958 – 61 po uszkodzeniach z II wojny światowej oraz w 1968 r., w latach 90 XX w. i 2006 r.
Widok na cerkiew od strony południowej |
Elewacja boczna świątyni z widocznymi okapami |
Budowa i wyposażenie. Drewniana cerkiew konstrukcji zrębowej. Orientowana. Trójdzielna. Prezbiterium mniejsze od nawy, zamknięte prostokątnie. Nawa, prezbiterium i babiniec, kryte cebulastymi kopułami gontowymi, osadzonymi na ośmiobocznych tamburach. Zwieńczone cebulastymi hełmami z ślepymi latarniami. Świątynia otoczona wydatnym okapem (zwane także "sobotami"), wspartymi na murowanych słupach. Posadzka z kamienia polnego. Zachowany portal z fundacyjnym napisem w cyrylicy i datą: Oddaje się tę cerkiew Roku Bożego 1732. Drzwi zdobią okucia. Wewnątrz stropy płaskie i chór muzyczny. Wyposażenie nie zachowane. Ikona z wizerunkiem Świętego Jana Chrzciciela z k. XVII w. w Soborze Archikatedralnym p.w. Świętego Jana Chrzciciela w Przemyślu.
W części północnej od świątyni są pozostałości cmentarza z kilkoma zachowanymi nagrobkami. Plac cerkiewny otoczony niskim kamiennym murkiem, z bramą od zachodu.
Obiekt leży na Szlaku Architektury Drewnianej, jest filią Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku.
Widok na cerkiew z cmentarza przycerkiewnego, od strony prezbiterium |
Elewacja frontowa |
Portal z fundacyjnym napisem w cyrylicy i datą: Oddaje się tę cerkiew Roku Bożego 1732 |
Jeden z niewielu zachowanych nagrobków |
Warto odwiedzić wspomnianą w dzisiejszym wpisie świątynię w Piątkowej. Można kierować się od strony Sanoka, przez Mrzygłód, Hłomczę, Ulucz, Borownicę, gdzie także są tego typu świątynie. A także od strony Pogórza Przemyskiego, kierując się na Birczę. Cały ten teren jest "obfity" w zabytki architektury drewnianej i nie tylko.
Zatem zapraszam na sześciominutowy film, z dobrą muzyką, przedstawiający cerkiew św. Dymitra w Piątkowej.
Jeżeli jesteś ciekawy poprzednich części jakie pojawiły się na blogu
zapraszam do kliknięcia poniżej tekstu zakładki / etykiety Architektura Drewniana i tam znajdziesz wszystkie wpisy jakie do tej pory ukazały się w cyklu BEZCENNE DZIEDZICTWO POLSKI.
Ciekawe linki:
* NARODOWY INSTYTUT DZIEDZICTWA W POLSCE / kliknij TUTAJ
* ARCHITEKTURA DREWNIANA W POLSCE / kliknij TUTAJ
* SZLAK ARCHITEKTURY DREWNIANEJ / kliknij TUTAJ
* GOOD IDEA - Nieznane PEREŁKI Polski: drewniane kościółki / kliknij TUTAJ
* LISTA ŚWIATOWEGO DZIEDZICTWA UNESCO / kliknij TUTAJ
* KOŚCIOŁY DREWNIANE W POLSCE / kliknij TUTAJ
Jeżeli ciekawi Cię mój blog śmiało zajrzyj do pozostałych wpisów. Ostatnimi czasy pogrupowałem posty według tzw. etykiet. Są ze sobą powiązane i pozwalają się lepiej poruszać po stronie. A jeżeli na tyle podoba Ci się moja "twórczość", możesz przekazać dalej, wysłać komuś link, udostępnić w mediach społecznościowych :)
Źródła:
http://ekomuzeum.pogorzedynowskie.pl/item/drewniana-cerkiew-pw-sw-dymitra-w-piatkowej/
http://soltysowka.cba.pl/atrakcje/cerkiew-w-piatkowej/
https://sad.podkarpackie.travel/punkty-szlaku/trasa-ii-sanocko-dynowska/cerkiew-greckokatolicka-pw-sw-dymitra
https://pl.wikipedia.org/wiki/Cerkiew_%C5%9Bw._Dymitra_w_Pi%C4%85tkowej
Tekst, opracowanie, film, zdjęcia: Przemek Posadzki
Wczoraj film dziś lektura. Każde z tych mediów jest samo w sobie kompletne i nie ma im nic do zarzucenia. Jednak razem stanowią dzieło absolutne.
OdpowiedzUsuńBardzo dziękuję za dobre słowo. Pomaga to w dalszej pracy... Pozdrawiam 😉
Usuń